Trang phục truyền thống của Nhật Bản 〜 Kimono

Nói đến trang phục truyền thống của Nhật Bản, chúng ta phải kể đến Kimono, Yukata, Jinbei hay Hakama. Trong đấy, nổi tiếng nhất phải kể đến Kimono.

Khi đi du lịch Nhật Bản, chắc hẳn có rất nhiều du khách muốn trải nghiệm Kimono nhất đúng không nào!

Vì sao Kimono lại đại diện cho trang phục truyền thống của Nhật Bản? Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé.

 

KIMONO QUA DÒNG LỊCH SỬ NHẬT BẢN

Mặc dù Kimono là trang phục truyền thống của Nhật Bản nhưng loại trang phục mà người xưa mặc khác với Kimono hiện đại mà chúng ta biết. Kiểu dáng và chất liệu của Kimono thay đổi theo dòng lịch sử của Nhật Bản. Vậy nó đã thay đổi như thế nào?

Cách may khâu Kimono hiện đại xuất hiện vào thời Heian（794-1192）. Người ta sử dụng phương pháp cắt dọc mảnh vải và ghép lại với nhau (straight-line-cut) . Kỹ thuật may khâu này giúp cho ai cũng có thể mặc được Kimono mà không phân  biệt kích cỡ cơ thể người mặc. Ngoài ra, khi trời lạnh có thể mặc nhiều lớp chồng lên nhau, còn trời nóng có thể dùng loại vải mát làm bằng vải lanh,… Vì tính tiện lợi của nó mà Kimono đã được phổ cập và  mặc rộng rãi trong cuộc sống của người Nhật thời bấy giờ.

Vào thời Edo（1603-1868）, Nhật Bản bị chia cắt và thống trị bởi các Lãnh chúa-Daimyo (người đứng đầu vùng đất đó). Tùy vào khu vực mà Kimono của võ sỹ Samurai sẽ có họa tiết và cách thiết kế khác nhau. Cũng có sự khác nhau rõ rệt giữa Kimono của những người có vị trí xã hội khác nhau.  Ví dụ, Edo komon là lễ phục của võ sỹ, được thiết kế bởi phần vải thân trên và phần vải thân dưới. Loại trang phục này được thiết kế riêng cho mỗi võ sỹ của mỗi vùng lãnh thổ sao cho có thể nhận biết được ngay tướng sỹ  được triệu tập tại  Sankinkoutai đến từ vùng đất nào. Người ta phân biệt bằng cách thiết kế gắn thêm huy hiệu dòng họ của mỗi vùng có tên là Jomon hay Ryumon. Khi một vùng đã dùng cái này rồi thì vùng khác sẽ không được dùng nữa.

Cứ như thế, đồng phục của võ sỹ đã phát triển như là một nét văn hóa của nước Nhật.

※ Sankinkoutai：Việc cứ cách 1 năm thì những Lãnh chúa – Daimyou của 1 vùng  phải tới Edo (Tokyo) để ở. Hết một năm lại quay lại vùng đất mình cai trị và cứ thế luân phiên.

 

 

 

 

Tuy nhiên, vào thời Minh Trị – thời kỳ chịu nhiều ảnh hưởng từ văn hóa nước ngoài （1868-1912）, chính phủ đã ban lệnh cho quan liêu và quân lính phải mặc Âu phục trong các sự kiện chính thức của quốc gia, và cũng khuyến khích dân thường mặc Âu phục. Cứ theo thời gian, họ cảm thấy Âu phục dễ mặc và thoải mái hơn nên nó dần dần được phổ cập, thay thế vị trí của Kimono trong cuộc sống thường ngày. Tỷ lệ mặc Kimono lúc ấy đã giảm nhiều.

 

Hiện nay, Kimono được mặc chủ yếu trong cách dịp lễ đặc biệt như Lễ kết hôn, Lễ thành nhân,.. Mặc dù tỷ lệ mặc ít đi nhưng Kimono vẫn là trang phục truyền thống đại diện cho Nhật Bản và luôn thu hút sự tò mò muốn trải nghiệm của du khách trên thế giới.

 

 

Kimono có những loại nào?

Kurotomesode

Kurotomesode là lễ phục cao quý nhất dành cho người phụ nữ đã có chồng.

Thường thì nó được mặc chủ yếu bởi mẹ, hoặc bà của cô dâu chú rể trong Lễ kết hôn.

 

Houmongi

Houmongi là một loại kimono được mặc ở nhiều bối cảnh khác nhau như tiệc trà, bữa tiệc,… Ai cũng có thể mặc được chứ không cố phân biệt tuổi tác hay kết hôn hay chưa. Màu sắc và hoa văn khá đa dạng, từ hoa văn hiện đại đến cổ điển,… là đặc điểm nổi trội của loại Kimono này.

Furisode

Furisode là Kimono được mặc bởi phụ nữ chưa kết hôn. Có 3 loại chính là O-Furisode, Chu-Furisode và Ko-Furisode (lần lượt theo kích cỡ ：lớn-vừa-nhỏ). Chúng chỉ khác nhau ở độ dài của tà áo.

O-Furisode có chiều dài tà áo từ 104 – 120 cm, là loại cao quý nhất trong 3 loại kể trên. Chu-Furisode có tà áo dài khoảng 95cm., thường được mặc trong các dịp lễ như Lễ thành nhân, bữa tiệc,… Ko-Furisode có tà áo ngắn nhất với khoảng 76cm, thường được mặc trong Lễ tốt nghiệp.

Mofuku

Mofuku là loại Kimono có vài màu đen, được mặc trong đêm trực người mới khuất, lễ cáo biệt và trong các buổi lễ truy điệu (Phật giáo). Người chủ tang, gia đình và họ hàng sẽ mặc Mofuku trong các ngày đấy.

Cũng có các loại vải và họa tiết khác nhau với những ý nghĩa riêng biệt. Ví dụ, Kimono với họa tiết con hạc biểu trưng cho sự trường thọ và viên mãn cuộc sống vợ chồng. Họa tiết tùng-trúc-mai được xem là mang đến điều tốt lành. Cây trúc biểu thị sự gìn giữ màu xanh, cây trúc cắm rễ sâu xuống lòng đất và vươn thẳng mình lên trời cao. Còn hoa mai, loài hoa vượt qua mùa đông khắc nghiệt để nở sớm hơn bất cứ loại hoa nào khác, được người Nhật tin rằng nó là biểu trưng cho sự sinh sôi và sức mạnh của nhân sinh. Hoa anh đào thì lại biểu trưng cho những bước ngoặt mới của cuộc đời. Loài hoa này nở vào mùa xuân, vào dịp tổ chức Lễ nhập học, Lễ tốt nghiệp, được xem là loài hoa may mắn nên rất được các cô gái trẻ ưa chuộng.

NHỮNG TRANG PHỤC TRUYỀN THỐNG KHÁC

Nhật Bản cũng được biết đến với các loại trang phục truyền thống khác như Yukata, Jinbei, Hakama,…

Yukata là loại Kimono có vải mòng, được mặc chủ yếu vào mùa hè. Hiện nay, chúng ta thường bắt gặp hình ảnh Yukata của các cô gái trả thấp thoáng trong các lễ hội mùa hè hay lễ hội pháo hoa.

Jinbei cũng là một trong các loại trang phục có nguồn gốc từ Nhật Bản, chủ yếu được nam giới và trả em mặc vào mùa hè. Nó được thiết kế theo hình dáng tà áo nửa cánh tay, ống quần lửng ngang đầu gối. Nhắc đến Jinbei, người ta nghĩ ngay đến lễ hội mùa hè và lễ hội pháo hoa, nhưng Jinbei thực chất còn thiết kể để  mặc như đồ ngủ nữa.

Hakama là trang phục có quần giống như Âu phục và một lớp Kimono khoác từ trên xuống dưới thân. Có 2 loại dành cho nam và nữ.

Hakama dành cho nam có một đường phân cách giữa ống quần gọi là Umanori-Bakama, là trang phục Võ đạo trong Kiếm đạo và Cung đạo. Nam giới thường mặc trang phục này trong Lễ thành nhân và Lễ kết hôn.

Hakama thường mặc của nữ giới gọi là Ando-Bakama, váy không có lớp phân cách mà là dạng hình ống.  Loại trang phục này được các cô gái chọn mặc trong Lễ tốt nghiệp Đại học.

 

Các bạn đã hiểu rõ thêm về trang phục truyền thống của Nhật Bản chưa?

Bình thường, nhiều người có trải nghiệm mặc trang phục truyền thống nhưng vẫn chưa hiểu hết được ý nghĩa và đặc điểm của loại trang phục đó.

Lần tới, nếu bạn có cơ hội trả nghiệm Kimono, Yukata hay Jinbei thì hãy thử quan sắt hoa văn, màu sắc, độ dài tà áo để cảm nhận sâu sắc hơn giá trị của nó nhé.